Geautomatiseerde processen zijn in veel industrieën al heel vanzelfsprekend. Dat geldt nog niet voor de voedselverwerkende industrie. Vanwege de complexiteit van producten en processen loopt deze branche achter. Door de huidige uitdagingen groeit de noodzaak van automatisering. Hightech Ingenieursbureau QING uit Arnhem zet de expertises van Stäubli Robotics en Robovision in om de uitdagingen aan te gaan. Zo kunnen voedselproducenten met zo min mogelijk risico starten met automatiseren.
Wendy Noordzij interviewde Bram de Vrught voor het platform Food & Agri Business.
QING bestaat dit jaar tien jaar. “We zijn op 30 april 2013 van start gegaan”, blikt managing director Bram de Vrught terug. “Toen werd de eerste Koningsdag gehouden. Dat was – met een knipoog naar QING- natuurlijk een toepasselijke dag.” Het bedrijf heeft twee belangrijke uitgangspunten. “We willen een voorbeeld werkgever zijn. Onze werknemers moeten het gaaf vinden om voor ons te werken. Daarnaast willen we als kennispartner voor bedrijven fungeren.” Deze twee zaken gaan volgens hem hand in hand. “Door ons goede werkgeverschap weten we de juiste mensen te vinden die uitdagende vraagstukken kunnen oplossen.”
De voedingsindustrie schreeuwt om innovatie op het gebied van automatisering en robotisering, is zijn ervaring. “Deze sector staat voor grote uitdagingen. De wereldbevolking groeit en de vraag naar voedsel neemt toe. Daar tegenover staat dat de arbeidstekorten stijgen en de capaciteit in de industrie afneemt. Dit is natuurlijk geen houdbare situatie en veel voedselproducenten zijn genoodzaakt om te automatiseren, zodat ze de continuïteit en kwaliteit in productieprocessen kunnen behouden. Dat zorgt voor rust en groeikansen.”
Automatiseren is voor foodbedrijven echter veel ingewikkelder dan voor bijvoorbeeld producenten van consumentengoederen. “Ieder product is anders. Geen maaltijd, geen kipfilet en geen kropsla is gelijk. Daardoor wordt een deel van het werk nog altijd met de hand uitgevoerd en zijn er geen standaard automatiseringsoplossingen mogelijk. Ieder bedrijf en ieder productieproces is uniek.” Dat brengt allerlei uitdagingen met zich mee. “Je hebt te maken met kwetsbare producten en strenge hygiënerichtlijnen. Daardoor ervaren ondernemers twijfels om te starten met automatiseren: is de terugverdientijd rendabel genoeg en behoudt het proces de huidige kwaliteit?” Ook vinden ondernemers het lastig om te bepalen waar ze moeten beginnen en spelen de kosten een rol. “Vaak moet je investeren in een prototype waarvan vooraf de haalbaarheid van de oplossing of machine niet is aangetoond. Pas na de investering weet je of de innovatie echt gaat werken.”
Om automatisering voor iedere voedselproducent mogelijk en makkelijker te maken, heeft QING een nieuw concept gelanceerd. “Wij geloven in samenwerking. Daarom zijn we opzoek gegaan naar de juiste partners met dezelfde intrinsieke motivatie.” Hygiëne is heel belangrijk in de voedselverwerkende industrie. Zodoende heeft QING gekozen voor samenwerking met Stäubli. “De HE (Humid Environment) robots van dit bedrijf zijn zeer geschikt voor productieomgevingen waar gewerkt wordt met kwetsbare en organische producten”, benadrukt De Vrught. Een andere partner is Robovision. “Met de Artificial Intelligence (AI) software van dit bedrijf kunnen complexe cases in de veranderende voedselproductie worden aangepakt. We bundelen deze krachten met onze eigen innovatiekennis om automatiseren met zo min mogelijk zorgen en risico’s mogelijk te maken.”
Het gebruik van AI in de voedingsindustrie wordt steeds belangrijker, weet hij. “Helaas is deze technologie momenteel nog steeds zeer complex en voor veel bedrijven moeilijk grijpbaar. Wij willen de techniek doormiddel op een toegankelijke wijze beschikbaar maken voor bedrijven, zodat machinebouwers en eindklanten er zelf gemakkelijk in de toekomst mee kunnen werken. Dan kunnen ze zelf stappen maken.”
Deze ontwikkeling is in zijn ogen noodzakelijk voor de voedselverwerkende industrie. “De diversiteit aan producten in deze sector is ontzettend groot. Fruit kan bijvoorbeeld op alle mogelijke plekken een beschadiging hebben. Mensen kunnen deze afwijkingen perfect herkennen en de beschadigde producten met de hand verwijderen. Maar als je dit werk wilt automatiseren, dan ontkom je niet aan AI. Niet alleen wordt deze technologie steeds toegankelijker en betrouwbaarder, ook de businesscase wordt steeds interessanter. We merken dat mensen die aan de lijn werken, veel kennis hebben verzameld. Als er iets mis gaat, dan weten ze precies wat ze moeten doen. Maar steeds meer van deze vakmensen gaan met pensioen. Daardoor wordt het steeds belangrijker om de kennis te vervangen door technologie. Veel bedrijven zitten momenteel in deze fase.”
Deze investeringen vragen een andere manier van ondernemen, vervolgt De Vrught. “Veel ondernemers kijken wat de automatisering kost en wat de terugverdientijd is. Vaak kiezen ze voor automatisering om menselijke arbeid te vervangen. Vooral in het geval van moeilijk in te vullen vacatures. Ze zouden echter in plaats van naar de kosten vooral moeten kijken naar de meerwaarde die de automatisering toevoegt aan het product of het proces en de extra omzet die daarmee gerealiseerd kan worden. Daar is een andere mind-set voor nodig.” Juist in die meerwaarde zit volgens hem een groot voordeel. “Nu worden de beschadigde producten er vaak aan het eind van de lijn uitgehaald. Maar het is veel beter om te voorkomen dat deze in het proces terecht komen. Met AI is dat heel goed mogelijk. Het mooie van de AI technologie is dat er telkens nieuwe mogelijkheden en toepassingen bij komen.”
QING helpt bedrijven bij deze automatiseringsuitdagingen.“ We maken samen met hen een roadmap van de verschillende stappen die genomen moeten worden en zorgen ervoor dat deze behapbaar zijn. Daardoor hebben ondernemers zelf de controle en kunnen ze wel overwogen beslissingen maken en investeringen doen.” De innovaties worden van te voren uitgetest in het Development Lab van QING. “We hebben een opstelling ontworpen waarbinnen de haalbaarheid van een automatiseringsvraagstuk getoetst wordt. Ondernemers binnen de voedingsindustrie kunnen met hun vraagstuk in ons lab terecht. De robotopstelling met AI-integratie kan verschillende handelingen toetsen. Denk bijvoorbeeld aan het inpakken en nauwkeurig sorteren van producten, stapelen van verpakkingen en het uitvoeren van kwaliteitscontroles. Wij combineren de handelingsflexibiliteit van de robot en het denkvermogen van deep learning. Dit opent de deur naar het automatiseren van een scala aan werkzaamheden die momenteel nog enkel door mensen uitgevoerd worden.”
In het lab worden Proof of Concepts uitgevoerd, zonder dat ondernemers eerst een risicovolle investering hoeven te doen. “Binnen twee weken wordt een compleet haalbaarheidsplan opgeleverd. In het plan zijn alle mogelijke risico’s en uitdagingen inzichtelijk gemaakt. De ondernemer weet daardoor heel snel of de innovatie wel of niet werkt en komt tijdens het traject niet meer voor onaangename (financiële) verrassingen te staan. Hiermee wordt de time-to-market versnelt en behaalt de ondernemer concurrentievoordeel.”
Door de risico’s eruit te halen, krijgen ook middelgrote en kleinere bedrijven de mogelijkheid om stappen te zetten. “Grote machinebouwers en productiebedrijven hebben al veel ervaring op dit gebied. Vooral de middelgrote en kleinere bedrijven blijven achter, omdat ze niet weten waar ze moeten beginnen en ervan uit gaan dat de nieuwe mogelijkheden niet voor hen zijn weggelegd. Maar toch kunnen ze allerlei stappen zetten zonder al te hoge investeringskosten.” Vaak het om businesscases van één of twee jaar. “Maar door de added vallue durven ze ook verder vooruit te kijken.”
Dat is heel belangrijk voor de toekomst. “Er worden in razend tempo nieuwe producten op de markt gebracht om te voldoen aan de behoefte van de consument. Met behulp van robots kunnen bedrijven veel schaalbaarder produceren. Kleinere aantallen zijn mogelijk tegen een behapbare prijs. Daar moeten we naar toe. Dat is de toekomst!”
De Vrught besluit met een tip: “Begin klein. Ieder stapje dat je in het automatiseringsproces neemt, moet waarde toevoegen. Dat klinkt cliché, maar het is de enige manier om stappen te maken.” Hij komt graag in contact met bedrijven. “We zijn benieuwd waar ondernemers tegenaan lopen op het gebied van automatisering. Wat missen ze? We willen onze dienstverlening nog veel verder uitbreiden en hen de juiste tools bieden. We verwachten de komende jaren een grote versnelling in automatisering bij voedselverwerkende bedrijven. Het is tijd om die stap te nemen en door te pakken. Daarvoor wordt 2023 hét jaar.”